1 december 1944: Een poging om twee geallieerde vliegers via de Waddenzee te laten ontsnappen is mislukt. Niet alleen lukte het niet de militairen weg te krijgen, een helpende verzetsman is spoorloos verdwenen. De achterblijvers keren op 1 december 1944 na dagen bivakkeren op een zandplaat terug.
Dit is een artikel van de NOS. Op een speciale themawebsite brengen zij nieuwsberichten zoals die 75 jaar geleden zijn gebeurd. De artikelen zijn geschreven als werden ze nu gepubliceerd.
De twee Amerikanen die via Fryslân het land uit gesmokkeld moesten worden, waren enkele maanden daarvoor los van elkaar bij Diever aan de grond gekomen nadat hun vliegtuigen waren neergehaald door de Duitsers. Begin deze november 1944 zijn ze naar Fryslân gehaald, om via het Waddengebied weg te komen.
Vanuit het Noord-Friese Paesens liepen ze op 15 november 's avonds bij eb naar Engelsmanplaat, een zandplaat tussen Ameland en Schiermonnikoog. Samen met twee leden van het verzet, bekend onder hun schuilnamen Sjors en Nico, zouden ze daar verblijven in een drenkelingenhutje tot een ingeseind oorlogsschip hen zou oppikken.
Verkeerde teken
Die nacht passeerde er inderdaad een schip dat een sein gaf. Maar niet het sein dat was afgesproken. Besloten werd daarom geen contact te zoeken, maar af te wachten. Dagenlang zelfs af te wachten. Vanaf het vasteland werd de groep af en toe bevoorraad.
Omdat de Duitsers het hele kustgebied verboden terrein hadden verklaard, moest de groep oppassen dat ze niet gezien zouden worden vanaf de uitkijkposten op Schiermonnikoog. Overdag moesten ze binnenblijven, 's nachts was vuur verboden.
Bron: Fries Verzetsmuseum
Sjors besloot uiteindelijk naar de wal terug te lopen om inlichtingen te halen. Toen er enkele dagen later nieuw proviand werd gebracht, bleek dat hij de overkant nooit had bereikt. Wat er met hem is gebeurd, is onduidelijk.
De drie anderen zijn daarop terug naar de wal gehaald. Helper Nico vertrok met onbekende bestemming, voor de twee Amerikanen wordt in Fryslân een andere onderduikplaats geregeld.
