Welke impact heeft een oorlog op het sportleven in een land? Kunnen wedstrijden nog wel doorgaan, en zo ja, kunnen de sporters op dezelfde onbevangen manier strijden voor het eremetaal. Omrop Fryslân keek in 2012 terug op het kaatsen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De belangrijkste kaatspartij in Fryslân, de PC, kon in de beginjaren van de oorlog nog gewoon doorgaan. De edities van 1940 en 1941 werden voor zover mogelijk gehouden onder de gewone omstandigheden, zoals ze in de decennia daarvoor ook werden georganiseerd. Dit alles veranderde echter in 1942. De sfeer was in dat jaar omgeslagen, en werd steeds drukkender. Russische, Britse, Amerikaanse en Joodse muziek mocht niet meer worden gespeeld, en bij de ingang van het kaatsveld was een bordje opgehangen met de tekst 'Verboden voor Joden'.
Kijk hier deel één van de documentaire:
Drie kaatsers durfden het in dat jaar aan om een vorm van protest te laten zien op het kaatsveld. Ze droegen een oranje shirt. Voor Jan Rodenhuis, Feite de Jager en Frans Helfrich voelde het alsof ze werden opgetild door het publiek. Ze wonnen met glans en glorie. Hoe deze drie kaatsers deze dag hebben beleefd vertellen ze in de documentaire 'Kaatsen in de Oorlog'. Omrop Fryslân zocht de toen 90-jarige kaatsers op, om hun verhaal op te tekenen.
Duistere kant
Ook komen een aantal andere oud-kaatsers aan het woord. In de documentaire gaat filmmaker Marijke Jongbloed ook in op de duistere kant van het kaatsen in oorlogstijd. Cees Roersma, later een bekende kaatsjournalist, bracht in 1943 met zijn vervoersbedrijf Joodse patiënten naar Westerbork. Hij factureerde het vervoer en een postzegel aan de bekende Duitsgezinde politiechef Koster.
De kaatshelden van destijds zijn zeer verbaads als zij de rekening van Roersma zien, want hij stond niet bepaald bekend als Duitsgezind. Ook is hij tegen het einde van de oorlog nog ondergedokten.
Kijk hier deel twee van de documentaire:
